متن دبستان و فهرست اعلام مربوط به آن را در مجلد اول عرضه داشتیم و آنچه را که مربوط به دبستان و مؤلف و مطالب آن میشد برای این مجلد گذاشتیم. در این مجلد، نخست بحثی نسبه مفصل در جهت شناخت و معرفی مؤلف دبستان مبخوانید. این بحث منجر به این میشود که مؤلف دبستان کیخسرو اسفندیار پسر آذرکیوان مؤسس آیین دساتیری است. به دنبال آن مطلبی میآید دربارهی موضوع دبستان و اینکه چگونه مباحثی در آن مطرح است و نظر این قلمزن که مطالب دبستان، توسط مؤلف آن، چگونه فراهم شده است. سپس در صفجهی به نسخ دستنوشت و چاپی دبستان پرداخته ام. بعد از آن، دربارهی بعضی از مطالب دبستان که توضیحی مبطلبیده. با یاد صفحه (و گاهی سطر) متن دیستان، یادداشتهایی را آورده ام. راستش اینکه در این تعلیق زدنها، سخت امساک به خرج داده ام چرا که میزان اطلاع و معلومات خواننده را نتوانستم دست کم بگیرم. و آخرالامر فرهنگ اصطلاحات سانسکریت و هندی و فهرست آیات قرآنی متن…